S³owiañskie impresje literackie. Literatura s³oweñska w Polsce na tle innych literatur s³owiañskich

24 pa¼dziernika, godz. 18:00
Rondo Sztuki


Spotkanie polskich i s³oweñskich wydawców, literatów, t³umaczy, dzia³aczy kultury, badaczy literatury i przek³adu, ambasadorów kultur s³owiañskich pt. S³owiañskie impresje literackie. Literatura s³oweñska w Polsce na tle innych literatur s³owiañskich w ramach projektu S³owiañskie regiony kultury. S³owenia na ¦l±sku.
W dyskusji wezm± udzia³: dr Agnieszka Bêdkowska-Kopczyk, Nino Flisar, dr Monika Gawlak, dr Leszek Ma³czak, Maciej Melecki, Klemen Pisk, prof. zw. dr hab. Emil Tokarz, prof. zw. dr hab. Bo¿ena Tokarz Leszek Ma³czak

Prof. zw. dr hab. Emil Tokarz – ur. w 1944 roku w Chodorowie na Ukrainie, polski jêzykoznawca, slawista. Za³o¿y³ lektorat jêzyka s³oweñskiego na Uniwersytecie Miko³aja Kopernika w Toruniu, w roku 1973 równie¿ lektorat na Uniwersytecie ¦l±skim. W 1990 r. prof. dr hab. Emil Tokarz przeorganizowa³ Katedrê Filologii S³owiañskiej na Uniwersytecie ¦l±skim w Instytut Filologii S³owiañskiej, zapocz±tkowuj±c niezwykle dynamiczny rozwój o¶rodka. Dwukrotnie kierowa³ Instytutem w latach 1981-1985 oraz 1989-2001. W roku 1990 zlikwidowa³ „jugoslawistykê” i powo³a³ samodzielne filologie: macedoñsk±, chorwack± i pierwsz± w Polsce filologiê s³oweñsk±.
Od roku 1991 do 2002 roku pracowa³ w Instytucie Filologii S³owiañskiej U¦. W 2002 roku przeniós³ siê do Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Bia³ej, gdzie stworzy³ Katedrê Studiów ¦rodkowoeuropejskich. W roku 2006 zosta³ wybrany prorektorem ds. nauki i spraw ogólnych ATH. Jest te¿ dziekanem Wydzia³u Humanistyczno-Spo³ecznego. Ma³¿eñstwo Bo¿ena i Emil Tokarzowie za³o¿yli w Polsce Towarzystwo polsko-s³oweñskie. Zachêcaj± studentów do studiowania s³owenistyki na wydzia³ach, z którymi wspó³pracuj±, tj. z Wydzia³ami Filologicznymi w Warszawie, £odzi, Krakowie, Gdañsku, Toruniu i Poznaniu. W roku 2007 Emil i Bo¿ena Tokarzowie otrzymali miêdzynarodow± Nagrodê Pretnara za promocjê literatury i kultury s³oweñskiej w Polsce.

Prof. zw. dr hab. Bo¿ena Tokarz - ur. w 1946 r. w £odzi. Profesor w Instytucie Filologii S³owiañskiej Uniwersytetu ¦l±skiego, kierownik Zak³adu Teorii Literatury i Translacji; badaczka dwudziestowiecznej poezji polskiej i s³oweñskiej; zajmuje siê komparatystyk±, teori± literatury i przek³adu, poetyk± historyczn±. Funkcjê kierownika Zak³adu Teorii Literatury i Translacji pe³ni od pocz±tku jego istnienia, czyli od 1992 roku. Jest autork± ponad 100 rozpraw, artyku³ów, recenzji i esejów literackich publikowanych w pismach krajowych i zagranicznych z krêgu zagadnieñ: przemian form artystycznych w perspektywie porównawczej (m.in. w poezji polskiej i s³oweñskiej), teorii przek³adu, dialogu kulturowego w literaturze oraz krytyki literackiej. Laureatka Miêdzynarodowej Nagrody im. T. Pretnara i zaszczytnego tytu³u Ambasadorki Jêzyka i Literatury S³oweñskiej, a od 2012 tak¿e Ambasadorki Kultur S³owiañskich.

Klemen Pisk – muzyk, poeta, prozaik, t³umacz, krytyk literacki urodzony w Kranju w 1973 roku. Debiutowa³ jako poeta zbiorem wierszy pt. Labas vakaras (Dobry wieczór, 1998). Jego nastêpne tomiki to Visoko in nagubano prapoèelo (Wysoki i pomarszczony prapocz±tek, 2000) oraz Mojster v spovednici (Mistrz w konfesjonale, 2002). Wybrane utwory zosta³y przet³umaczone na jêzyk polski (Tych kilka s³ów, 2005, z za³±czonym CD z piosenkami autora) i s³owacki (Pustovník a vlk, 2009). Pisze równie¿ s³uchowiska radiowe – Lahko noè, Matija Èop (Dobranoc, Matija Èop) - nadawane w 3. Programie s³oweñskiego radia od 1998, opowiadania – Pihalec (Dmuchacz), 2007 oraz recenzje – Stihi pod nadzorom (Wiersze pod nadzorem, 2004). Klemen Pisk jest t³umaczem polskiej i litewskiej literatury. Prze³o¿y³ na jêzyk s³oweñski utwory Jana Paw³a II, Jerzego Pilcha, Sigitasa Parulskisa. Na jêzyk s³oweñski natomiast antologiê krótkich historii litewskich Zgodbe iz Litve (Opowie¶ci z Litwy). Zredagowa³ zbiór poezji Czes³awa Mi³osza – Zvonovi pozimi (Dzwony w zimie, 2008). Jako wokalista, gitarzysta i autor piosenek zespo³u ®abjak Trio, wyda³ p³yty Doktor piska poèasni sving (Wolny swing Doktora Piska) oraz Aristokrat (Arystokrata, 2004). Wystêpowa³ w wielu miastach europejskich, w tym w Krakowie, Gdañsku, Wilnie, Warszawie, Katowicach, Helsinkach, Brnie, Pradze, Klagenfurcie oraz Bratys³awie.

Maciej Melecki – ur. w 1969 r. w Miko³owie, autor trzech arkuszy wierszy: Zachodzenie za siebie (1993), Dalsze zaj¶cia (1998), Panoramix (2001) i tomów wierszy: Te sprawy (1995), Niebezpiecznie blisko (1996), Zimni ogrodnicy (1999), Przypadki i odmiany (2001), Bermudzkie historie ( 2005 ), Zawsze wszêdzie indziej - wybór wierszy (2008), Przester (2009), Szereg zerwañ (2011). Wiersze publikowa³ we wszystkich wa¿nych pismach literackich kraju (m. in.: „Twórczo¶æ”, „Kresy”, „Odra”, „Nowy Nurt”, „Akcent”, „Studium”, „Czas Kultury”, „Tygodnik Powszechny”) oraz w antologiach poetyckich: Inny ¶wit (1994), Macie swoich poetów (1996 i 1997), D³ugie po¿egnanie (1997), Antologia wspó³czesnej poezji polskiej (2000), 14. 44 (2000), Martwe punkty (2004), Altered State. New Polish Poetry (Arc Publications, Wielka Brytania, 2003), Vingt - quatre poe`tes polonais (Traduits par Georges Lisowski, Editions du Murmure, Francja, 2003). Wspó³autor scenariuszy filmowych: Wojaczek (1997) Autsajder (2000), Dzieñ Oszusta (2000), Erwin ze ¦l±ska ( 2003 ), Wydalony (2008). Redaktor tomu niepublikowanych wcze¶niej wierszy Rafa³a Wojaczka, Reszta krwi (1999) i wspó³redaktor tomu krytyczno - wspomnieniowego Który jest. Rafa³ Wojaczek w oczach przyjació³, krytyków i badaczy (2001). Wiersze jego t³umaczone by³y na jêzyki: angielski, niemiecki, s³owacki, francuski, s³oweñski. Uczestnik Miêdzynarodowego Festiwalu Literackiego Vilenica 2002 (S³owenia), Lirikonfest 2012. Sekretarz „Arkadii - pisma katastroficznego”. Cz³onek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Dyrektor Instytutu Miko³owskiego.

dr Agnieszka Bêdkowska-Kopczyk – ur. w 1972 roku. Slawistka, jêzykoznawca i t³umaczka. Jej t³umaczenia ukazywa³y siê w pismach literackich (m.in. „Studium”, „Arkadia”, „Pobocza”, „Dziennik Portowy”, „Opcje”) oraz w wydaniach ksi±¿kowych – wybory wierszy Primo¾a Èuènika (Zapach herbaty, 2002), Petera Semolièa (Wiersze wybrane, 2003), Miklav¾a Komelja (Rosa, 2003), Alojza Ihana (Salsa, 2003) i Brane Mozetièa (To nie jest ksiêga seksu, 2005). Wspó³autorka (wraz z Primo¾em Èuènikiem) przek³adów poezji polskiej na jêzyk s³oweñski (Czes³aw Mi³osz, Zvonovi pozimi: izbrane pesmi, 2008 i w antologii Poljska nazaj. Akslop, 2005). Pomys³odawczyni i wspó³organizatorka Miêdzynarodowych Warsztatów Translatorskich w Bielsku-Bia³ej. Konsultantka ze strony polskiej Miêdzynarodowego Festiwalu Literackiego Vilenica w S³owenii. Jej pierwsze krótkie formy poetyckie, powsta³e w jezyku s³oweñskim publikowa³a w s³oweñskich pismach „Apokalipsa” (2006) i „Vpogled” (2011). W druku jest jej polsko-s³oweñski tomik haiku. Od dziesiêciu lat zwiaz±na z Bielsko-Bia³±, gdzie pracuje jako adiunkt na Akademii Techniczno-Humanistycznej.

dr Monika Gawlak –ur. w 1976 roku, literaturoznawczyni, s³owenistka, adiunkt w Zak³adzie Teorii Literatury i Translacji w Instytucie Filologii S³owiañskiej Uniwersytetu ¦l±skiego w Katowicach. Jej zainteresowania naukowe skupiaj± siê w szczególno¶ci wokó³: wspó³czesnej literatury (polskiej, s³oweñskiej, po³udniowos³owiañskiej), problematyki przek³adu literackiego, teorii literatury oraz glottodydaktyki. T³umaczy³a z jêzyka s³oweñskiego teksty literackie i naukowe (m.in. Mihy Mazziniego, Polony Glavan, Barbary Simoniti, Ireny Novak-Popov, Nikolaja Je¾a). Publikowa³a m.in. w „Tekstualiach”, „Studium”, „Opcjach”, „Przek³adach Literatur S³owiañskich”. Wspó³organizowa³a liczne imprezy kulturalne promuj±ce s³oweñsk± kulturê w Polsce, m.in. ¦wiatowe Dni S³oweñskiej Literatury Wspó³czesnej, Miha Mazzini w Katowicach, Festiwal Z³ota £ód¼, Dni S³oweñskiej Kultury Miejskiej.

Nino Flisar – pisarz, t³umacz, organizator imprez kulturalnych i konkursów poetyckich na szczeblu krajowym i miêdzynarodowym, redaktor wydawnictwa Zalo¾ba Pivec Maribor. Wspó³pracuje z Fundacj± Literack± Velenika i Miêdzynarodowym Festiwalem Poetyckim Lirikonfest. Moderator i pomys³odawca licznych imprez kulturalnych w ramach programu „Marobor – Europejska Stolica Kultury 2012”. Wyda³ wybór wierszy Krzysztofa Siwczyka w przek³adzie na jêzyk s³oweñski pt. Preveè videnja (2012).

dr Leszek Ma³czak


Zaproszeni go¶cie s³oweñscy: Ivo Stropnik, Zoran Pevec, Manca Erzetiè, Klemen Pisk, Nino Flisar, Jana Jocif, Jo¾e Rihtar, Barbara Sermek.

Ivo Stropnik, urodzony w 1966 roku w Celju, od 1993 roku mieszka w Velenju absolwent filologii s³oweñskiej, poeta, pisarz, redaktor, lektor, dzia³acz kulturalny, za³o¿yciel i dyrektor Fundacji Literackiej Asocjacja Velenika, cz³onek Towarzystwa Pisarzy S³oweñskich i S³oweñskiego Centrum PEN (Miêdzynarodowy Zwi±zek Poetów, Eseistów i Pisarzy). Od 2001 roku jako dyrektor Fundacji Literackiej Velenika organizuje imprezy i nagrody literackie w ramach Miêdzynarodowego Festiwalu Poetyckiego Lirikonfest (Herbeinsteinskie Spotkanie Literatów, Miêdzynarodowa Nagroda im. Pretnara dla ambasadorów jêzyka i literatury s³oweñskiej, Akademia Poetycka S³owenia, nagroda Czasza Nie¶miertelno¶ci-Velenjica, nagroda Z³oto Lirikon dla t³umaczy i eseistów. Za³o¿yciel i redaktor naczelny miêdzynarodowego czasopisma poetyckiego „Rp. Lirikon21” (2007).

Zoran Pevec – poeta, krytyk literacki, eseista, redaktor. Urodzi³ siê i mieszka w Celju od 1955 roku. Ukoñczy³ studia magisterskie z nauk o literaturze. Jego praca magisterska dotyczy³a postaci kobiety w s³oweñskim dramacie poetyckim po 1960 roku. Obecnie pisze pracê doktorsk± na temat poezji miejskiej w S³owenii. Jest cz³onkiem Towarzystwa Pisarzy S³oweñskich, redaktorem pisma literackiego „Vpogled”, czasopisma poetyckiego „Poetikon” oraz czasopisma „Rp. Lirikon21”. Utwory, publikowane we wszystkich wa¿niejszych czasopismach literackich w S³owenii, zosta³y przet³umaczone na wiele jêzyków obcych.

Manca Erzetiè – absolwentka filologii s³oweñskiej w Lublanie, urodzona w 1986 roku, poetka, prozaistka i eseistka. Studiuje komparatystykê literack± i teoriê literatury oraz podyplomowo filozofiê. Jest autork± wielu rozpraw naukowych, m. in. ®enska, ljubezen in seksualnost skozi moško percepcijo v realistiènih romanih in sodobna shizofrenija èustev in èutov (ISH 2010), Literarna recepcija slovenskih teoretikov na dela F. M. Dostojevskega – nekoè in danes (RAN, Moskwa), Slovenske literarne študije v kontekstu tujih knji¾evnosti: heterogene, homogene in interkulturalne literarne tvorbe (Uniwersytet w Bukareszcie), Non-european influence on the poetry of Srecko Kosovel: Influence of Rabindranath Tagore (ICBS, Dhaka), Mad¾arsko-slovenska (avti)biografska jezikovno literarna refleksija – István Szabó (Doberdó) in Pre¾ihov Voranc (Doberdob) (EÖTVÖS LORÁND UNIVERSITY), Europe – silent voices: Darfur, Nube and South Kodofan (Uniwersytet "1 Decembrie 1918" Alba Iulia), Glagolsko stièišèe Zahoda in Vzhoda: slovanski jeziki (slovenšèina) in sanskrt v diaspori preteklosti jezika in kulture (Uniwersytet w Bukareszcie), Violence on Slavic speaking people in the Literature: Dehumanisation, depersonalisation and destruction of prisoners in concentration camps in 20th Century (Uniwersytet ¦l±ski). Jest laureatk± konkursu literackiego Glas ¾enske (2004, 2005, 2012) i nagrody za najlepszy esej Z³oto Lirikon 2012 podczas Miêdzynarodowego Festiwalu Poetyckiego Lirikonfest 2012.


Wstêp wolny.